CHAPITRE PROUMIÉ
Prefàci de l'evangelisto. — Un ange predis la neissènço dóu Precursour. — Anounciacioun de Marìo. — La Santo Vierge vai vèire sa cousino Eisabèu. — Lou «Magnificat.» — Neissènço e circouncisioun de Jan-Batisto. — Lou «Benedictus.»
1Forço gènt, aguènt assaja de bouta en ordre l'istòri di causo que se soun passado au mitan de nautre,
2Counfourmamen à la tradicioun que nous vèn d'aquéli que lis an visto au coumençamen, e que fuguèron li menistre de la paraulo,
3M'a sembla bon, à iéu tambèn, après avé ressegui tóuti aquéli causo emé siuen dempièi la coumençanço, de te li bouta pèr escri, bèn en ordre, o bounissime Teoufile,
4Sus l'estiganço que recounèigues lou verai di paraulo que t'an ensignado.
5I'avié, dóu tèms d'Erode rèi de Judèio, un prèire nouma Zacarìo, de la classo d'Abia; sa mouié èro di fiho d'Aaroun e ié disien Eisabèu.
6Eron juste tóuti dous davans Diéu, e caminavon dins tóuti li coumandamen e lis ourdounanço dóu Segnour, franc de vitupèri.
7Em'acò n'avien ges d'enfant, dóumaci Eisabèu èro turgo, e tóuti dous se fasien dins l'age.
8Or, s'anè trouva, coume Zacarìo èro dins si founcioun de sacerdòci davans Diéu, dins l'ordre de sa classo,
9Que lou sort ié toumbè, segound l'usanço establido entre prèire, d'intra dins lou tèmple dóu Segnour pèr i'óufri l'encèns.
10E touto la foulo dóu pople èro deforo, que pregavo, à l'ouro de l'encèns.
11Em'acò i'apareiguè un ange dóu Segnour, que se tenié au coustat dre de l'autar de l'encèns.
12Zacarìo n'aguè lou treboulèri en lou vesènt, e se sentiguè l'esfrai dins l'amo.
13Mai l'ange ié diguè: Agues pas pòu, Zacarìo, qu'es enausido ta pregadisso, e ta femo Eisabèu t'enfantara 'n fiéu que ié dounaras lou noum de Jan.
14Vas èstre dins la gau e lou trefoulimen, e que noun-sai de gènt à sa neissènço menaran joio.
15Car sara grand davans lou Segnour. De vin e de liquour embriaganto, éu n'en béura ges; e sara 'mplena dóu Sant-Esperit au sen meme dé sa maire.
16Counvertira forço enfant d'Israèl au Segnour soun Diéu,
17E caminara davans éu dins l'esperit e la vertu d'Elìo, pèr adurre li cor di paire vers lis enfant e li mescresènt à la prudènci di juste, sus l'estiganço de prepara au Segnour un pople acoumpli.
18E diguè Zacarìo à l'ange: En que lou couneirai acò-d'aqui? iéu, dóumaci, siéu vièi, e ma mouié se fai dins l'age.
19L'ange ié respoundeguè: Iéu siéu Gabriéu, que me tène davans Diéu; e siéu manda pèr parla 'mé tu e t'adurre aquelo bono nouvello.
20E veici que saras mut, e que pourras plus parla enjusquo au jour qu'aquéli causo auran d'èstre, dóumaci as pas creigu à mi paraulo que s'acoumpliran en soun tèms.
21Pamens, lou pople esperavo Zacarìo; e s'estounavon li gènt qu'istèsse tant dins lou tèmple.
22Mai, quand fuguè sourti, ié poudié plus parla à-n-éli; e coumprenguèron qu'avié 'gu 'no vesioun dins lou temple: éu ié fasié de signe, e restè mut.
23E vous trouvarés que, quouro fuguèron acaba li jour de soun menistèri, éu s'entournè à soun oustau.
24Quauque tèms après, Eisabèu sa mouié councevè; e se tenié 'stremado cinq mes, disènt:
25Vaqui ço qu'a fa pèr iéu lou Segnour, quouro a 'spincha vers iéu pèr me gara ma vergougno au mitan dis ome.
26Or, au sieisen mes, l'ange Gabriéu fuguè manda pèr Diéu dins uno vilo de Galilèio, que ié dison Nazarèt,
27Vers uno vierge fiançado em' un ome nouma Jóusè, de l'oustau de Dàvi: e lou noum de la Vierge èro Marìo.
28L'Ange, estènt intra'vers elo, ié diguè: Salut, pleno de gràci! lou Segnour es emé vous; benesido sias entre li femo.
29Elo, tre l'ausi, fuguè treboulado de si paraulo; e dintre elo cercavo dequé poudié bèn èstre aquelo saludacioun.
30E ié venguè l'ange: Cregnés rèn, o Marìo, qu'avès trouva gràci davans Diéu.
31Veici que councevrés dins voste sen e qu'enfantarés un fiéu, e l'apelarés dóu noum de Jèsu.
32Éu sara grand, ié diran lou Fiéu de l'Autisme; e ié dounara, lou Segne Diéu, lou trone de Dàvi soun paire; regnara sus l'oustau de Jacob eternamen,
33E soun règne aura ges de fin.
34Alor Marìo à l'ange diguè: Coume acò pòu avé d'èstre, estènt que counèisse ges d'ome?
35L'ange ié respoundeguè, disènt: Lou Sant-Esperit davalara en vous e la vertu de l'Autisme vous oumbrejara. Vaqui perqué lou Sant que dèu naisse de vous, ié diran lou Fiéu de Diéu.
36E vous trouvarés qu'Eisabèu vosto parènto a councéupu, elo tambèn, un fiéu dins soun vieiounge; e n'es aro à si sièis mes, elo que la dison esterlo:
37Dóumaci, i'a rèn d'impoussible à Diéu.
38Marìo alor diguè: Vès-eici la servicialo dóu Segnour! en iéu fague-se coume avès di. E l'Ange la quitè.
39Dins aquéli jour d'aqui, Marìo, s'aubourant, s'enanè pèr mountagno, à la despachado, en uno vilo de Juda.
40Em' acò intrè dins l'oustau de Zacarìo e saludè Eisabèu.
41Or, vous capitarés que, pas pulèu ausi lou salut de Marìo, Eisabèu, soun enfant ressautè dins soun sen, e fuguè 'mplenado Eisabèu dóu Sant-Esperit;
42E faguè 'no grando esclamacioun, disènt: Benesido siés tu entre li femo, e benesi es lou fru de toun sen!
43Mai d'ounte me toumbo acò que me vèngue vèire la Maire de moun Diéu?
44Ve, pas pulèu toun salut m'a brusi dins lis auriho, a trefouli de gau l'enfant dins moun sen.
45Benurouso, tu qu'as agu fe, dóumaci se coumpliran li causo que te soun estado dicho pèr lou Segnour.
46E diguè Marìo: Canto glòri moun amo au Segnour,
47E trefoulis moun esperit en Diéu moun Sauvaire,
48Pèr-ço-qu' a manda lis uei vers la bassesso de sa servènto. Veici qu'à parti d'aro, benurouso me diran tóuti li generacioun:
49Dóumaci a fa dins iéu de gràndi causo, Aquéu que pòu tout, e sant es soun noum;
50E sa misericòrdi s'espandis de generacioun en generacioun susaquéli que lou cregnon.
51A fa senti la forço de soun bras, a 'scarabouia li superbe gounfle de l'ourgueianço de soun cor.
52A debaussa li catau de si trone, e mes lis umble sus l'auturo.
53Lis afama, lis a clafi de bèn; e li richas, lis a bandi nus e crus.
54A pres à sa sousto Israèl soun servitour, se recourdant sa misericòrdi,
55Coume l'avié proumés à nòsti paire, à-n-Abram em' à sa raço pèr li siècle.
56Reste Marìo em' Eisabèu quàsi tres mes, pièi s'entournè à soun oustau.
57Pamens, Eisabèu fuguè au plen jour de s'acoucha, e s'acouchè d'un drole.
58Aprenguèron, si vesin e si parènt, qu'avié relarga lou Segnour sa misericòrdi sus elo, e la bèn-astrugavon.
59Or, vous trouvarés, au jour vuechen, venguèron pèr circouncire lou pichot, e l'apelavon, éu, dóu noum de soun paire, Zacarìo.
60Mai prenènt la paraulo, sa maire venguè: Que noun! mai ié diran Jan.
61E ié faguèron: I'a res dins ta famiho que porte un noum ansin.
62D'enterin, demandavon pèr signe à soun paire coume voulié que lou noumèsson.
63Éu demandè 'no tableto e 'scriguè: Jan, acò 's soun noum. E restèron tóuti espanta.
64Quatecant se durbiguè sa bouco, e, la lengo libro, éu parlavo en benesissènt Diéu.
65E n'istèron dins la cregnènço, tóuti li gènt dóu vesinage; e sus tóuti li mountagno de Judèio s'esbrudiguèron aquéli meraviho.
66Em'acò tóuti aquéli que n'entendien parla li counservavon dintre soun cor, disènt: Que pensas que vai èstre aquéu pichot? car la man dóu Segnour èro em'éu.
67E Zacarìo, soun paire, fuguè 'mplena dóu Sant-Esperit, e proufetisè en disènt:
68Benesi lou Segne Diéu d'Israèl, qu'a vesita e rachata soun pople,
69E fa sourti pèr nautre un pouderous Sauvaire dins l'oustau de Dàvi, soun serviciau!
70Acò 's la paraulo qu'a dicho pèr la bouco de si sant proufèto di siècle passa,
71Que nous sauvarié de nòstis enemi, e de l'arpo de tóuti aquéli que nous ahisson,
72Pèr faire misericòrdi à nòsti paire e se remembra soun alianço santo.
73Acò 's lou pache que pachejè em' Abraham noste paire, de nous acourda éu aquesto gràci:
74Qu'uno fes libera de la man de nòstis enemi, sènso cregnènço lou serviguen,
75Caminant à sa presènci dins la santeta e la justiço, tóuti li jour de nosto vido.
76E tu, pichot, lou proufèto de l'Autisme te diran: caminaras, dóumaci, davans la fàci dóu Segnour, pèr alesti si draio,
77Sus l'estiganço de douna la sciènci dóu salut à soun pople, en visto de la remessioun di pecat,
78Pèr la misericòrdi de noste Diéu courau, que, gramaci elo, lou Soulèu levant nous a vesita d'eilamount,
79Pèr faire lume à-n-aquéli que soun asseta dins la sournuro e dins l'oumbro de la mort, pèr regi nòsti pèd dins la draio de la pas.
80Or, lou pichot se fasié grand e se counfourtavo en esperit; e trevè li desert enjusquo au jour de sa manifestacioun en Israèl.