₁Mes Jesus a ieaz var ar menez Olived.

₂Ha da c’houlou‐deiz e teuaz adare en templ, hag ar bobl holl a zeuaz d’hen kavout; hag, o veza azezet, e kelenne anezhe.

₃Neuze ar Scribed hag ar Farizianed a zigassaz dezhan eur vaouez a oa bet kavet en avoultriach, hag o veza lakeat anezhi en ho c’hreiz, ₄e leverjont dezhan: Mestr, ar vaouez‐man a zo bet kavet o pec’hi dre avoultriach. ₅Hogen, Moises, el lezen, hen deuz gourc’hemenet deomp laza a daoliou mein ar seurt tud‐ze; ha te, petra a leverez‐te var gement‐se? ₆Kement‐se a lavarent evit hen amprouv, evit gallout hen tamal. Mes Jesus, o veza en em bleget, a scrive gant he viz var an douar. ₇Hag evel ma talc’hent d’hen interroji, e savaz en he za, hag e lavaraz dezhe: An hini ac’hanoc’h a zo dibec’h ra sklapo ganthi ar mean kenta. ₈Hag o veza en em bleget adare, e scrive var an douar. ₉Pa glevjont kement‐se, o santout ho c’houstians o rebech dezhe, ez ejont kuit an eil goude egile, en eur gommans dre ar re gossa beteg ar re diveza; ha Jesus a oe lezet he‐unan gant ar vaouez a oa eno er c’hreiz. ₁₀Neuze Jesus, o veza savet en he za, hag evel na vele den nemed ar vaouez, a lavaraz dezhi: Maouez peleac’h ema ar re a oa ouz da damal? N’ed oud bet condaonet gant hini anezhe? ₁₁Hou‐man a lavaraz: Gant hini, Aotrou. Jesus a lavaraz dezhi: Me na gondaonan ket ac’hanoud ken neubeud; kea ha na bec’h mui.

₁₂Jesus a gomzaz c’hoas d’ar bobl, hag a lavaraz: Me eo sclerijen ar bed; an hini a heul ac’hanoun, na valeo ket en devalijen, mes bez’ hen devezo sclerijen ar vuez.

₁₃Ar Farizianed a lavaraz dezhan: Te a ro testeni ac’hanoud da‐unan; da desteni n’eo ket gwirion. ₁₄Jesus a respontaz dezhe: Petra‐benag ma roan testeni ac’hanoun, va zesteni a zo gwirion, rag me a oar a be leac’h ez oun deuet, ha da be leac’h ez an; mes c’houi, na ouzoc’h nag a be leac’h e teuan, na da be leac’h ez an. ₁₅C’houi a varn hervez ar c’hig; me na varnan den e‐bed. ₁₆Ha mar barnan, va barnedigez a zo dign da veza credet; rag me n’emoun ket va‐unan, rag ganen ema an Tad hen deuz va digasset. ₁₇Scrivet eo en ho lezen penaos testeni daou zen a zo dign da veza credet. ₁₈Me eo a rent testeni ac’hanoun va‐unan; an Tad hen deuz va digasset a rent ive testeni ac’hanoun. ₁₉Lavaret a rent eta dezhan E pe leac’h ema da Dad? Jesus a respontaz: Na anavezit na me na va Zad. Ma c’hanavezjec’h ac’hanoun, ec’h anavezjec’h ive va Zad.

₂₀Jesus a lavaraz ar c’homzou‐ze el leac’h ma oa an tenzor, en eur gelen en templ; ha den na grogaz enhan, rag he heur ne oa ket deuet c’hoas.

₂₁Jesus a lavaraz c’hoas dezhe: Mond a ran kuit, ha c’houi am c’hlasko, hag e varvot en ho pec’hed; ne hallit ket dond el leac’h ma’z an. ₂₂Ar Judevien a lavare eta: Daoust hag hen en em lazo he‐unan, pa’z eo gwir e lavar: Ne hallit ket dond el leac’h ma’z an? ₂₃Hag e lavaraz dezhe: C’houi a zo euz an traon; ha me a zo euz an neac’h. C’houi a zo euz ar bed‐man, ha me, n’oun ket euz ar bed‐man. ₂₄Abalamour da ze em euz lavaret deoc’h e varvot en ho pec’hejou; rag mar na gredit ket ar pez ma’z oun, c’houi a varvo en ho pec’hejou.

₂₅Lavaret a rent eta dezhan: Piou oud‐te? Ha Jesus a lavaraz dezhe: Ar pez a lavaran deoc’h adaleg ar pen kenta. ₂₆Bez’ em euz kalz a draou da lavaret divar ho pen ha da varn enoc’h; mes an hini hen deuz digasset ac’hanoun a zo gwirion, hag ar pez em euz klevet diganthan, hen lavaran er bed. ₂₇Ne gomprenjont ket e komze dezhe euz an Tad.

₂₈Ha Jesus a lavaraz dezhe: Pa ho pezo savet Mab an den, neuze ec’h anavezot piou ez oun, ha penaos na ran netra ac’hanoun va‐unan, mes e lavaran an traou evel ma’z int bet desket d’in gant va Zad. ₂₉An hini hen deuz va digasset a zo ganen. Hag an Tad n’hen deuz ket va lezet va‐unan, rag ober a ran bepred ar pez a blij dezhan.

₃₀Pa oa Jesus o lavaret an traou‐ze, kalz a dud a gredaz enhan.

₃₁Jesus a lavaraz eta d’ar Judevien ho doa credet enhan: Mar kendalc’hit em c’homzou ez oc’h en gwirionez va diskibien. ₃₂Hag ec’h anavezot ar wirionez, hag ar wirionez ho rento libr.

₃₃Hag e respontjont dezhan: Ni a zo lignez Abraham, ha biskoas n’omp bet esclaved dindan den; perag eta e leverez‐te: C’houi a vezo rentet libr. ₃₄Jesus a respontaz dezhe: E gwirionez, e gwirionez hen lavaran deoc’h, piou‐benag en em ro d’ar pec’hed, a zo esclav d’ar pec’hed. ₃₅Hogen, an esclav na choum ket atao en ti; mes ar mab a choum atao enhan. ₃₆Mar deu eta ar Mab d’ho renta libr, e vezoc’h libr en gwirionez. ₃₇Gouzoud a ran ez oc’h lignez Abraham, mes c’houi a glask va lakaad d’ar maro, abalamour n’ho deuz ket va c’homzou a zigemer enoc’h. ₃₈Me a lavar ar pez em euz gwelet em Zad; ha c’houi a ra ive ar pez hoc’h euz gwelet en ho tad. ₃₉Int a respontaz dezhan: Abraham eo hon tad. Jesus a lavaraz dezhe: Ma vijec’h bugale Abraham, e rajec’h oberou Abraham. ₄₀Mes breman e klaskit va lakaad d’ar maro, me, eun den hag hen deuz lavaret deoc’h ar wirionez em euz klevet gant Doue; Abraham n’hen deuz ket great kement‐se. ₄₁C’houi a ra oberou ho tad.

Rag‐se e leverjont dezhan: Ni n’omp ket ganet euz an avoultrerez; n’hon euz nemed eun Tad, pehini eo Doue. ₄₂Jesus a lavaraz dezhe: Ma vije Doue ho tad, e karjec’h ac’hanoun, rag euz a Zoue eo ez oun, hag a beurz Doue e teuan; rag n’oun ket deuet ac’hanoun va‐unan, mes hen eo hen deuz va digasset. ₄₃Perag na intentit‐hu ket ar pez a lavaran deoc’h? Abalamour na hellit ket selaou va c’homzou. ₄₄An tad euz a behini ez oc’h ganet eo an diaoul, hag e fell deoc’h ober ar pez a blij d’ho tad. Muntrer eo bet adaleg ar pen kenta ha n’hen deuz ket kendalc’het er wirionez, rag n’euz ket a wirionez enhan. Pa lavar ar gaou e komz euz ar pez a zo dezhan he‐unan; rag gaouiad eo, ha tad ar gaou. ₄₅Mes c’houi n’am c’hredit ket abalamour ma lavaran deoc’h ar wirionez. ₄₆Pe hini ac’hanoc’h a damallo ac’hanoun da veza pec’het? Ha mar lavaran ar wirionez, perag na gredit‐hu ket ac’hanoun? ₄₇An hini a zo euz a Zoue a zelaou komzou Doue; dre‐ze eo n’ho zelaouit ket, abalamour n’oc’h ket euz a Zoue.

₄₈Ar Judevien a respontaz dezhan: Ha n’hon euz‐ni ket a leac’h da lavaret ez oud eur Samaritan, hag ez euz eun diaoul enoud? ₄₉Jesus a respontaz: N’euz diaoul e‐bed ganen, mes henori a ran va Zad, ha c’houi a zizhenor ac’hanoun. ₅₀Ne glaskan ket va gloar va‐unan, beza ez euz unan hag he c’hlask, hag a varn. ₅₁E gwirionez, e gwirionez hen lavaran deoc’h: Mar deu unan‐benag da viret va c’homzou, ne velo biken ar maro. ₅₂Ar Judevien a lavaraz dezhan: Breman ec’h anavezomp ez euz eun diaoul enoud; Abraham a zo maro hag ar brofeted ive, ha te a lavar: Mar deu eun den benag da viret va c’homzou, ne velo biken ar maro. ₅₃Daoust ha te a zo brassoc’h eged hon tad Abraham, a zo maro? Ar brofeted ive a zo maro; piou e bretantez‐te beza? ₅₄Jesus a respontaz: Mar en em c’hlorifian va‐unan, va gloar n’eo netra; an hini a c’hlorifi ac’hanoun eo va Zad, an hini a c’halvit ho Toue. ₅₅Koulskoude n’hoch euz ket hen anavezet; mes me a anavez anezhan: ha ma lavarfen n’hen anavezan ket, e vefen eur gaouiad evel‐d’oc’h; mes hen anaoud a ran, ha miret a ran he gomzou. ₅₆Abraham ho tad hen deuz tridet gant ar joa, o sonjal e tlie gwelet va dervez; hen gwelet hen deuz hag ez eo bet leun a joa.

₅₇Ar Judevien a lavaraz dezhan: N’ec’h euz ket c’hoas hanter kant vloaz, hag ec’h euz gwelet Abraham! ₅₈Jesus a lavaraz dezhe: E gwirionez, e gwirionez hen lavaran deoc’h: Me a zo, araog ma oa deuet Abraham.

₅₉Neuze e kemerjont mein evit ho zeurel ganthan; mes Jesus en em guzaz hag ez eaz er meaz euz an templ, o tremen dre ho c’hreiz, hag evel‐se ez eaz kuit.

₁Pamens, Jèsu se gandiguè vers la mountagno dis Oulivo,

₂E, à la primo-aubo, tourna-mai s'enanè au tèmple, em'acò tout lou pople venguè vers éu; e d'assetoun, éu lis ensignavo.

₃Alor lis Escribo e li Farisen i'aduguèron une femo presso en adultèri; e la boutèron au mitan.

₄Em'acò diguèron: Mèstre, aquelo femo d'aqui vènon tout-bèu-just de l'aganta que fasié l'adultèri.

₅Or, dins sa lèi Mouïse nous a coumanda d'aqueira de femo ansin. Vous, vejan, dequé disès?

₆Parlavon ansin sus l'estiganço de lou tenta pèr pousqué pièi l'acusa. Mai Jèsu, se boutant de clinoun, escrivié au sòu emé lou det.

₇E coume s'óupilavon à lou questiouna, éu s'aubourè e ié diguè: Aquéu de vous-autre qu'es sènso pecat, mande-ié la pèiro lou proumié.

₈Pièi se boutant mai de clinoun, escrivié au sòu.

₉Mai, en ausènt acò-d'aqui, un à cha un s'esbignèron, à coumença pèr li pu vièi e restè soulet Jèsu emé la femo qu'èro aqui drecho au mitan.

₁₀S'aubourant alor, Jèsu ié venguè: Femo, ounte soun aquéli que t'acusavon? Degun t'a coundana?

₁₁Elo diguè: Degun, Segnour. Jèsu ié faguè: Nimai iéu, te coundanarai pas. Vai-t'en e partènt d'aro pèques plus.

₁₂Jèsu tournè parla au pople e diguè: Iéu siéu la lumiero dóu mounde; qu me seguis noun camino dins la sournuro, mai aura la lumiero de vido.

₁₃Adounc ié diguèron li Farisen: Vous, aqui, vous rendès temouniage e voste temouniage es pas vertadié.

₁₄Jèsu ié respoundeguè: Emai me porge temouniage à iéu, moun temouniage es vertadié; sabe, dóumaci, d'ounte vène emai ounte vau.

₁₅Vautre jujas segound la car. Iéu, noun juge degun.

₁₆E quand jugèsse, moun jujamen sarié digne de fe, car siéu pas soulet: i'a iéu e Aquéu que m'a manda, lou Paire.

₁₇Dins vosto lèi, es escri que lou temouniage de dous ome es vertadié.

₁₈Or, iéu me rènde à iéu-meme temouniage de iéu.

₁₉Adounc ié diguèron: Ounte es voste Paire? Jèsu respoundeguè: Vous-autre, ni me couneissès iéu ni moun Paire. Se me couneissias, tambèn couneirias moun Paire.

₂₀Aquéli paraulo d'aqui, Jèsu li diguè dins l'endré ounte èro lou tresor en ensignant dins lou tèmple; e res l'arrestè, dóumaci èro panca vengudo soun ouro.

₂₁Jèsu ié diguè mai: Iéu m'envau, e me cercarés, e mourirés dins voste pecat. Aqui ounte vau, vous-autre noun poudès veni…

₂₂Adounc li Judiéu fasien: Es que s'anarié tua, que dis: Aqui ounte iéu vau, vous-autre noun poudès veni?

₂₃Ié diguè: Vautre, sias d'en bas; iéu, siéu d'en aut. Vautre sias d'aquest mounde; iéu, siéu pas d'aquest mounde.

₂₄Vous ai dounc di que mourirés dins vòsti pecat; dóumaci se noun cresès ço que iéu siéu, mourirés dins voste pecat.

₂₅Adounc éli ié faguèron: Vous, quau sias? E Jèsu respoundeguè: Siéu lou principe, iéu que vous parle.

₂₆Ai forço causo à dire de vautre e à coundana en vautre. Mai Aquéu que m'a manda es vertadié, e li causo qu'ai ausido d'éu, iéu li dise dins lou mounde.

₂₇Éli coumprenguèron pas que disié que Diéu èro soun Paire.

₂₈E Jèsu ié diguè: Quand aurés enaussa lou Fiéu de l'Ome alor couneirés ço que siéu, e que fau rèn de iéu-meme, mai que coume moun Paire m'a ensigna, iéu parle.

₂₉Aquéu que m'a manda es emé iéu, e lou Paire noun m'a leissa soulet, dóumaci ço que i'agrado iéu lou fau de-countùni.

₃₀Dóu tèms que parlavo ansin, n'i'aguè forço que creiguèron en éu.

₃₁Jèsu disié dounc i Judiéu qu'avien creigu en éu: Se restas dins ma paraulo, sarés veramen mi disciple;

₃₂E couneirés la verita, e la verita vous rendra libre.

₃₃Ié rebriquèron: Sian de la raço d'Abram, e sian jamai esta lis esclau de degun. Adounc que venès dire: Sarés libre?

₃₄Jèsu ié respoundeguè: Veramen, veramen vous lou dise, quau fai lou pecat es esclau dóu pecat.

₃₅Or, l'esclau noun rèsto pèr toustèms dins l'oustau; mai lou fiéu ié rèsto pèr toustèms.

₃₆Se dounc lou Fiéu vous bouto en liberta, sarés veritablamen libre.

₃₇Sabe que sias li fiéu d'Abram; mai cercas de me faire mouri, pèr-ço-que ma paraulo pren pas en vautre.

₃₈Iéu, ço qu'ai vist dins moun Paire, lou dise; e vautre, ço qu'avès vist dins voste paire, lou fasès.

₃₉Éli restoublèron e diguèron: Noste paire es Abram. Jèsu ié respoundeguè: Se sias li fiéu d'Abram, fasès dounc lis obro d'Abram.

₄₀Mai aro cercas de me faire mouri iéu, pèr vous avé di la verita qu'ai apresso de Diéu: acò-d'aqui, Abram l'a pas fa.

₄₁Vautre, fasès lis obro de vos e paire. Éli subran ié venguèron: Nautre, sian pas bastard; avèn qu'un paire, Diéu.

₄₂Adounc Jèsu ié diguè: Se Diéu èro voste paire, de-segur m'amarias, car es de Diéu que siéu sourti e que siéu vengu. Siéu pas vengu de iéu-meme, mai es éu que m'a manda.

₄₃D'ounte vèn que coumprenès pas moun parladis? Pèr-ço-que poudès pas entèndre ma paraulo.

₄₄Vautre avès pèr paire lou diable, e voulès coumpli li desiranço de voste paire. Éu es esta 'n assassin dempièi la coumençanço, e noun s'es tengu dins la verita, pèr-ço-que i'a ges de verita dins éu. Quouro messourguejo, éu parlo de soun sicap, dóumaci es messourguié e paire de la messorgo.

₄₅Mai iéu, quand dise la verita, avès pas fe à iéu.

₄₆Quau de vautre m'acusara de pecat? Se vous dise la verita, perqué noun me cresès?

₄₇Aquéu qu'es de Diéu, escouto li paraulo de Diéu. Veici perqué vautre noun lis escoutas, es que sias pas de Diéu.

₄₈Adounc ié respoundeguèron li Judiéu, ié diguèron: L'avian pas di, nautre, qu'erias un samaritan, vous, e un endemounia?

₄₉Jèsu ié tournè à dire: Iéu noun siéu un endemounia; mai ounoure moun Paire, e vautre me desounouras.

₅₀Noun recerque iéu ma glòri: n'i'a un qu'acò 's soun afaire; aquéu fara justiço.

₅₁Veramen, veramen vous lou dise, se quaucun gardo ma paraulo, noun jamai veira la mort.

₅₂Alor ié faguèron li Judiéu: Aro sabèn que sias un endemounia. Abram es mort, li Proufèto tambèn, e venès dire: Se quaucun gardo ma paraulo, noun jamai passara pèr la mort!

₅₃Vous, d'asard, sias-ti mai grand qu'Abram noste paire, qu'es mort, e que li proufèto que peréu soun mort? Quau vous cresès d'èstre?

₅₄Jèsu respoundeguè: Se me glourifique iéu, ma glòri n'es rèn. Es moun Paire que me glourifico, Aquéu meme que disès voste Diéu.

₅₅Pamens, lou couneissès pas; mai lou counèisse iéu; e se disiéu que lou counèisse pas, sariéu coume vautre un messourguié. Mai lou counèisse e garde sa paraulo.

₅₆Abram, voste paire, a barbela de vèire moun jour; l'a vist, e n'es esta dins la gau.

₅₇Li Judiéu alor ié diguèron: Avès pancaro cinquanto an, e avès vist Abram?

₅₈Jèsu ié respoundeguè: Veramen, veramen vous lou dise, d'en-davans qu'Abram fuguèsse, iéu siéu.

₅₉Em'acò agantèron de pèiro pèr li jita contro éu; mai Jèsu s'escoundeguè e sourtiguè dóu tèmple.